Achter de schermen
Ivar Lingen
Verkiezingen Provinciale Staten
Woensdagavond 20 maart, 21.02 uur. Forum voor Democratie is volgens de exitpoll van de NOS de grootste partij in Zuid-Holland. De uitslagenavond gaat de geschiedenisboeken in als een historische avond. In Zuid-Holland is het nog nooit voorgekomen dat een nieuwe partij in een klap de grootste wordt en met maar liefst 11 zetels in het provinciale parlement komt.Tijd om dit nieuws te laten bezinken is er niet. De formatie voor een nieuw provinciebestuur gaat een dag later meteen van start. Weken achter elkaar wordt er onderhandeld. Op een gegeven moment zijn alle ogen gericht op Zuid-Holland, want het is de enige provincie waar Forum nog in gesprek is voor een plek in het provinciale bestuur.
De onderhandelingen verlopen achter gesloten deuren, dus om mijn tijd niet te verspillen met het wachten voor dichte deuren, besluit ik op 12 juni om een commissievergadering van de Haagse gemeenteraad bij te wonen op het stadhuis aan het Spui. Terwijl de vergadering in volle gang is, krijg ik om 14.48 uur een tip dat de formatie is geklapt. Ik race naar het Provinciehuis. Binnen een paar minuten ben ik op het Zuid-Hollandplein om de reacties op te tekenen. Voor het TV West Nieuws doe ik even later mijn eerste live ‘stand-upper’ over het klappen van de coalitieonderhandelingen. Een week later mag ik ook mijn eerste gesprek in de nieuwe tv-studio van het TV West Nieuws voeren.
Nadat de formatie met Forum is mislukt, zijn de landelijke media niet meer geïnteresseerd in Zuid-Holland. Dat biedt voor mij de ruimte om een eigen verhaal te maken. Als het stof een beetje is neergedaald en de emoties zijn getemperd, willen de hoofdrolspelers in de vorm van een reconstructie terugblikken op de mislukte formatie. Het leidt tot een boeiend inkijkje: van de onderhandelaars die bij elke onderhandeling een taartje meenemen, tot een WhatsApp-berichtje waarin een onderhandelaar – een uurtje voordat ze in een Van der Valk-hotel langs de A15 in Ridderkerk bijeenkomen – aankondigt dat het CDA niet meer verder wil.
De tweede formatieronde gaat van start, waarbij de druk van buitenaf is afgenomen. Een half jaar na de verkiezingen sluiten vijf partijen een akkoord: VVD, CU & SGP, GroenLinks, PvdA en CDA. Forum moet vanaf dat moment de resterende 3,5 jaar in de oppositiebanken plaatsnemen. In de Zuid-Hollandse politiek is men minder gespannen, maar toch is de spanning nog wel voelbaar bij alle fracties: want wat wordt de opstelling van de grootste oppositiepartij, Forum voor Democratie?
