Verslag van de Redactie

Een jaar van ons vaker zien, ons kwetsbaar opstellen en ‘van onze journalisten blijf je af’


Het jaar 2021 was er een waarin je Omroep West vaker bent gaan zien, waarin we ons naar ons publiek kwetsbaar hebben opgesteld en een jaar waarin we luid de boodschap hebben verkondigd: wat er ook gebeurt, van onze journalisten blijf je af. Intussen maakten we verhalen om trots op te zijn.
Om met dat eerste te beginnen: in het afgelopen jaar hebben we kunnen melden dat de lokale en regionale journalistiek ‘bij jou in de buurt’ is versterkt. En dat daarmee de journalistiek een kwaliteitsimpuls heeft gekregen. Dat zit zo: bij Omroep West en zes lokale omroepen in ons gebied konden we in 2021 zeven nieuwe collega’s verwelkomen. Deze ambitieuze journalisten waren en zijn onderdeel van een grotere groep collega’s die aan de slag gingen bij lokale en regionale omroepen. Hun komst was te danken aan destijds demissionair minister Arie Slob van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Hij stelde er voor heel Nederland 4,5 miljoen euro voor beschikbaar, een regeling die inmiddels voor 2022 is verlengd.
Het past in een traditie die we inmiddels alweer enige tijd hebben: intensief samenwerken met lokale omroepen via het Regionaal Nieuws Netwerk. Dit is een samenwerkingsverband tussen Omroep West en lokale omroepen in het noorden van Zuid-Holland. Sinds 2017 wisselen de circa vijftien deelnemende omroepen verhalen, mensen, kennis en middelen uit. Daarmee bedienen we zowel de lokale, regionale als landelijke journalistiek, want met de uitbreiding in 2021 kwam ook de NOS formeel aan boord. Met de komst van Billie Twigt (gestationeerd bij RTV Krimpenerwaard), Elske Koopman (WOS, later Bart van der Helm ), Gerda den Hollander (RTV Gouwestad), Robbert Beurse (Sleutelstad), Sten van der Valk (Bollenstreek Omroep), Rosa Smit (Omroep Delft) en Merijn Kramer (Omroep Delft) kunnen we sindsdien in elk geval nog vaker 'ja' zeggen en nog beter vertellen hoe dingen in elkaar zitten: de feiten brengen.
Geweld en bedreigingen
De personele uitbreiding kwam tot stand in een jaar waarin de collega’s van Omroep West vaker dan voorheen te maken kregen met geweld en bedreigingen. Persbureau ANP liet afgelopen jaar weten niet langer namen te plaatsen van fotografen bij relfoto's. Zo kon worden voorkomen dat beeld herleidbaar is tot specifieke fotografen in de media met alle zorgen over hun veiligheid die daarbij horen. De NOS verwijderde weloverwogen logo’s van al hun auto’s, om er zo voor te zorgen dat zij niet meer herkenbaar zijn. Zo erg als bij de NOS was en is het hier niet. Wij kunnen trots zijn op het uitdragen van onze naam, zeker wanneer we dat met logo's kunnen doen waaruit ook onze samenwerking met lokale omroepen blijkt. Maar steekvesten en beveiligers zijn wel regulier onderdeel geworden van ons journalistieke werk. Agressie naar journalisten lijkt heel gewoon te zijn geworden en daar moesten we onze maatregelen op nemen.
Kwetsbaar opstellen en luisteren
We hebben geleerd ons kwetsbaar op te stellen en te luisteren. Alleen op die manier, door met elkaar het gesprek aan te gaan en te ontmoeten, is er een basis om ons werk goed te doen. Agressie past daarin niet – laat dat helder zijn. Wel: een kritische zelfreflectie. We hebben onszelf, eens temeer, een spiegel voorgehouden. Zeker wanneer je te maken krijgt met agressie en geweld is het goed je eigen werkwijze als journalist en journalistieke organisatie onder een vergrootglas te leggen. Juist in tijden van spanning en grote nieuwsgebeurtenissen debatteren we volop over hoe we werken, waaraan we werken en wat we wel en niet brengen. Geregeld leg ik als hoofdredacteur daarover verantwoording af. Uitleggen, toelichten, aangeven waar het beter had gemoeten en hoe (on)zorgvuldig afwegingen zijn gemaakt. Een geregelde poging tot kritische zelfreflectie en transparant zijn – dat is wat we doen. We zijn dus aanspreekbaar. Zo lang je maar van onze mensen op straat afblijft, was de boodschap afgelopen jaar.
Bijzonder nieuwsjaar
Gelukkig konden we, ondanks die agressie en ondanks de beperkingen die het coronavirus ons oplegde, veel feiten blootleggen en vakkundig verslag doen van wat er in onze regio gebeurde. Corona op zichzelf was een belangrijk nieuwsdossier in 2021: op alle mogelijke manieren konden we de volgers, kijkers en luisteraars op onze kanalen meenemen in wat zich in de samenleving afspeelde. Dat lieten we onder meer zien in de documentaire ‘Uitgestelde tijd’, waarin programmamaker Erik Kooyman de periode van het lange wachten in beeld bracht. Ontregeling en belemmering, vast in huis zonder vrienden of familie, het was ook in 2021 de tijd van het lange wachten. Een ander belangrijk nieuwsdossier werd gevormd door de verhalen die we maakten over een tramdrama in de Haagse wijk Ypenburg.
App, website, social kanalen, radio en televisie, podcast
De eigen online en social kanalen van de omroep zijn leidend in de berichtgeving. Op radio en televisie ondersteunen we dat volop, veelal door achtergronden en duiding aan de online nieuwsfeiten toe te voegen. In 2021 zetten we verdere stappen in de versteviging van de website en app, onder meer door een complete vernieuwing van beide kanalen. Hoewel de overgang van ‘oud’ naar ‘nieuw’ niet zonder butsen verliep, konden we gaandeweg concluderen dat de nieuwe app en website in een behoefte voldoen. Tegelijkertijd is het verheugend te zien hoe de redactie zich ontwikkelt tot een groep van multimediale makers die zowel kennis en kunde van radio en televisie laten zien, als vooroplopen bij digitale ontwikkelingen. Voor radio gold in 2021 in het bijzonder dat de vernieuwingen in formats en programmering, begonnen in 2020, zich in dit jaar op gunstige wijze hebben ontwikkeld. Zowel in enthousiasme bij luisteraars en makers als bij het maandelijks monitoren van de luistercijfers. In 2021 boorde Omroep West ook een nieuw kanaal aan: we trokken, in lijn met onze missie en visie, een nieuwe podcastmaker/coördinator aan, waarvan de resultaten in 2022 zichtbaar zullen worden.

Bijzondere producties
Op voorhand prijswinnende producties hadden we in 2021 ook te pakken. Zo beschreef politiek verslaggever Lot van Bree uitvoerig de perikelen rond het faillissement van de Energie Academie, een serie verhalen waarmee zij zich onderscheidde.
Annemieke Ruggenberg en Arbel Eshet maakten een onvergetelijke videoproductie over Ashley. Haar ouders werden tien jaar geleden doodgeschoten in winkelcentrum Ridderhof in Alphen aan den Rijn.
Op radio maakten we tijdens de zomer een reeks verhalen over de Mooiste plekjes van de regio, waarbij luisteraars hun mooiste locatie konden kandideren.
Op televisie en online liet programmamaker Johan Overdevest een bijzondere docuserie zien over hoe er in de Bollenstreek wordt gewerkt, ‘De Bollenjongens’ werden zo een fenomeen; de elf hoofdpersonen kregen zelfs hun eigen tulpenperk in Keukenhof. Diezelfde Johan Overdevest haalde alle nationale omroepen met een prachtig voorbeeld van verbinding: in de serie ‘Ik denk aan jou’ liet een knuffel aan de geportretteerde Miep een onuitwisbare indruk achter.
Henk Ruijl
Hoofdredacteur Omroep West